Daha İyi Bir Dünya İçin Yeni Yıl Kararları

Birkaç yıldır bu zamanlarda takipçilerime, yaklaşan senede hedeflerini nasıl gerçekleştirebilecekleri konusunda rehberlik edebilecek bir e-posta mesajı gönderiyorum.

Ne de olsa yılın bu günleri birçoğumuzun Yeni Yıl kararları aldığı zamandır.

Önceki mesajlardaki tavsiyelerim kişisel kararlar konusunda hâlâ geçerli olduğu için onları da aşağıya ekleyeceğim.

Ancak, özellikle dünyadaki gelişmeler düşünülürse, birçoğumuz için 2018’nin beklenmedik olaylarla dolu bir yıl olduğunun farkındayım. Şehirlerimizde korkunç bombalı saldırılar oluyor. Bombaların hedefi yalnızca askerî personeli yaralamak ve öldürmek değil, ki öyle de olsa kötülüğü değişmezdi, sizin ve benim gibi halktan insanlara ya da çocuklarımıza zarar vermek.

Dünya ekonomileri dalgalanıyor, bütün dünyada masum insanlar doğal afetler ve başka felaketlerle sarsılıyorlar.

Birçoklarımızın böyle korkunç sıkıntılar karşısında verdikleri kararlarda sebat etmekte zorluk çekmesi beni hiç şaşırtmıyor. Dünya sürekli bize karşı gibiyken bizim bazı kararlar almamızın ne amacı olabilir?

Bu sorunun şaşırtıcı ölçüde basit bir yanıtı var – üstelik milliyeti, etnik kökeni veya inancı ne olursa olsun herkes için geçerli, kendilerini dini inançlardan ayıran agnostikler ve ateistler için bile:

Ya daha iyi bir hayat istiyorsunuzdur ya da istemiyorsunuzdur. Dünya amansız, vahşi bir yer olursa, siz ve çocuklarınız sürekli arkanıza bakarak yürümek zorunda kalacaksınız demektir çünkü sokakta yanınızdan geçen kişi kötü niyetli biri olabilir. Kendinizi, kıt kanaat idare edip üç kuruş paranızı ya da bir lokma ekmeğinizi zor günler için saklamak zorunda hissedeceksiniz demektir – ama ne kadar saklarsanız saklayın yeterli olmayacağı endişesi hiçbir zaman ortadan kalkmaz.

Hep korku içinde yaşayacaksınız demektir.

Fakat dünyaya geldiğimiz andan itibaren öleceğimiz belliydi. Bazılarımız çoktan dünyanın en büyük, en iyi insanlarının sürdüğünden daha uzun bir ömür sürmüş durumda. Birçoğumuzun kaderinde hastane yataklarında, bedenlerimize hortumlar bağlı vaziyette, hastane masrafları birikimlerimizi tüketirken yarı ölü yarı diri yaşamak yazılı. Bazılarımızınsa sonu daha çabuk olacak, araba kazaları, silahlardan çıkan kurşunlar ya da anlamsız kazalarla öleceğiz.

Durumumuz nasıl olursa olsun ölüm her adımda peşimizden geliyor, onun için, hiçbir zaman ölümü istemeyi ve çağırmayı öğütlemesem de ölümden korkmayalım, ölümü kendimize bir yol gösterici, bir akıl hocası olarak kullanalım.

Diyelim ki yaklaşan 2019 yılı bu gezegende geçireceğimiz son yılımız olsun. Varsayalım ki bu yalnızca soyut bir fikir değil de kesin bir gerçekmiş. Bu bilgi yeni yıl kararlarınızı nasıl değiştirirdi?

Hâlâ sigarayı bırakmayı ya da birkaç kilo vermeyi mi düşünürdünüz? Toptan yok oluş karşısında bunlar oldukça zayıf kalıyor.

Şık olmayı, markaların en son moda ürünlerini almayı ya da Vogue ve Harper’s okumayı mı düşünürdünüz?

Aranızda bunları düşünenler olabilir, onları alkışlıyorum, siz de bunlardan biriyseniz yaşadığınız şekilde ölmeyi seçtiğiniz için sizi takdir ediyorum.

Fakat böyle düşünenlerimiz için bile sanırım bu işler birinci önceliğimiz olmazdı.

Çoğumuz, yaklaşan felaketimizi önlemek için bir yol bulunmasını diler, hatta bunun için dua eder. Öyleyse buradan başlayalım. O durumda güneşin doğduğu her sabah, bu harikulade hayatta yaşayabileceğimiz her gün için sevinip şükrederdik – öyleyse şimdi de öyle yapalım!

Haksızlık ettiğimizi düşündüğümüz kişilerden özür dilemek, hatalarımızı telafi etmek isterdik. Bu da hiç fena fikir değil. Bu hayattan vicdanımız rahat ayrılmamızı sağlayacak bir çaba.

Buraya kadar tamam, ama bir yandan da durum tamamen aleyhimize görünse de, riskler ya da başaramama ihtimali ne kadar yüksek olsa da bu krizi önlemek ya da geciktirmek için elimizden ne geliyorsa yapmaya gönüllü olmaz mıydık?

Her şeyi kazanmak için her şeyi kaybetmeyi göze almaz mıydık?

Yaşamak, vermektir. Almak, ölmektir, en azından ruh açısından bu böyledir.

Ancak birinin elinden bir şeyi almakla size sunulan bir şeyi almak, kabul etmek arasında fark vardır; görünür bir sona yaklaşan bir dünyada bize sunulan ufak armağanları ve bağışları her zaman sevinerek, minnet ve şükranla kabul ederiz. Bizi alçaltan, başkalarından zorla ve hileyle bir şeyler almaktır.

Bir bilge bir zamanlar şöyle demiş: “Pek çok kişi, hedeflerini belirlerken tavana değil yere baktıkları için hayatta hiçbir şey başaramıyorlar.”

O zaman, 2018 için kendi kişisel hedeflerinizi belirlemeye başlamadan önce, neden hiç etkiniz olamayacağını düşündüğünüz küresel, imkânsız hedeflere bir bakmayasınız?

Ailenizin iyiliği için istikrarlı bir dünya istiyorsanız, hedefleriniz arasına bunu yazın.

Sağlıklı bir toplumda yaşamak istiyorsanız, bunu da yazın.

Bu umutlarınız başarabileceğinizin çok ötesinde görünüyorsa da önemli değil, imkânlarınız dâhilinde yapabileceğiniz küçük bir hareketin faydası olacağı bir an, hatta belki birçok an geleceğinden emin olabilirsiniz.

Şimdi daha iyi bir dünya için olgunlaşıp gerçekleşmesini istediğiniz diğer özellikleri de yazın. Zaman ayırıp bu işi özenle yapın, çünkü sizden bunların gerçekleşmesi için sorumluluk almanızı istiyorum.

Kişisel Hedeflerinizi Nasıl Gerçekleştireceksiniz

Hayatınızı güzelleştirme konusunda ciddiyseniz, işte size kararlarınızı nasıl uygulayabileceğinize dair bir rehber:

1. Bir Aile Toplantısı Düzenleyin

Mümkünse kararlarınızı ailece alın. Her bir aile bireyinin ne önerdiğini takip edin ve verdikleri kararları yazın. Verdiğiniz kararları bir arada, bütün ailenin okuyabileceği bir yerde, örneğin mutfaktaki bir not panosunda tutun.

2. Bir Plan Oluşturun

Bir plan oluşturmadan hedef belirlemek yalnızca hayal kurmaktır. Kararınızın sağlam olması için, eyleme dönüştürülebilecek açık ve net adımlar halinde açıklanması gerekir. İyi bir planın,

1. A) Bundan sonra ne yapacağınızı ve
   B) Hedefinize ulaşmak için gereken tüm aşamaların neler olduğunu belirtmesi gerekir.

Net bir hedef belirlemek için, 5N 1K sorularını yanıtlamalısınız:

Kim: Bu iş kimleri ilgilendiriyor? İşin içine kimler giriyor?
Ne: Başarmak istediğim şey nedir?
Nerede: Bir yer belirleyin.
Ne zaman: Bir süre belirleyin.
Nasıl: Gereken şeyleri ve sınırlamaları belirleyin.
Neden: Hedefinizi gerçekleştirmek isteme nedenlerinizi, amacınızı ve yapmanın size neler katacağını belirleyin.

Örneğin “forma girmek” genel bir hedeftir, ama “haftada üç gün spor yapmak” belirli ve net bir hedeftir.

3. Planınızı Bu Hafta Oluşturun

Siz de insanların çoğu gibiyseniz, motivasyonunuzu eyleme dönüştürmek için elinizdeki fırsat ocak ayının ilk birkaç günüyle sınırlı demektir. İlk günler geride kaldıktan sonra, çoğu kişi verdikleri kararları tamamen unutur.

Planınızı hemen oluşturmaya başlamanız büyük önem taşır.

Belirlediğiniz her hedefe ulaşma yolunda ilerlemenizi ölçecek somut kriterler belirleyin.

İlerlemenizi ölçerseniz, yolunuzdan sapmadan ilerlemeye devam etmeniz, hedeflediğiniz tarihleri gerçekleştirmeniz mümkün olur ve yaşadığınız başarma sevinci sizi hedefinize ulaşmak için çabalarınızı sürdürmeye teşvik eder. Hedefinizin ölçülebilir bir hedef olup olmadığını belirlemek için şöyle sorular sorun:

Ne kadar?
Kaç tane?
Tamam olduğunu nasıl anlayacağım?

4. Kararlarınızı Nasıl Gerçekleştireceğinizi Planlarken Yaptığınız İşe Konsantre Olun

Sorunlarımızla yüzleşmekten kaçınmak genellikle kolayımıza gelir. Çoğu kez, insanlar bir değişiklik yapmak için plan yapanları alaya alırlar, bunu eyleme geçmekten kaçınmanın bir yolu olarak görürler. Hayatınızın ellerinizin arasından kayıp gitmesine izin vermektense, belirlediğiniz hedeflerin şu yönlerine dikkat edin.

Adımlarınızı akıllıca planlar ve bu adımları gerçekleştirmek için uygun bir süre belirlerseniz, hemen her hedefe ulaşmanız mümkündür. Baştan çok uzak ve ulaşılmaz görünen hedefler zamanla yakınlaşır ve erişilebilir hale gelirler; bunun nedeni hedeflerinizin küçülmesi değil, sizin hedefleriniz doğrultusunda büyümeniz ve gelişmenizdir. Hedeflerinizi sıralamakla kendinize bakışınızı oluşturmuş olursunuz. Kendinizi bu hedeflere layık görür, bunlara ulaşmanıza imkân sağlayacak nitelikleri ve kişilik özelliklerini kazanırsınız.

Kendi hedef belirleme sürecinizle dalga geçiyorsanız (ya da başkaları dalga geçiyorsa), aslında kendinizi ve hayattaki yerinizi nasıl gördüğünüzle ilgili bir yorumda bulunuyorsunuz (ya da bulunuyorlar) demektir. Alaycı şüphelerin size galip gelmesine izin vermeyin!

5. Planınızı Yazın

Hedefinizi ve planınızı yazıya geçirin, örneğin bir deftere ya da günlüğünüze yazın ki nasıl gittiğinizi izleyebilesiniz.

Gerçekçi olun, hedef belirlemek demek, ulaşmak için istekle gayret edeceğiniz ve ulaşabileceğiniz bir amaç belirlemek demektir. Hedefiniz aynı zamanda hem yüksek, hem de gerçekçi olabilir; hedefinizin ne kadar yüksek olması gerektiğine karar verebilecek tek kişi sizsiniz. Ama her hedefin ciddi bir ilerleme ifade etmesine dikkat edin.

Yüksek bir hedefe erişmek çoğu kez düşük bir hedefe erişmekten daha kolay olur, bunun nedeni de düşük bir hedefin düşük bir motivasyon gücü olmasıdır. Bugüne kadar başardığınız en zor işlerden bazıları ruhunuzu katarak yaptığınız için kolay görünürler.

Hedefinize ulaşmak için bir başkasının iş birliği gerekiyorsa, beklentilerinizi net bir şekilde ifade edin ve onları da plana dâhil edin.

6. Yalnızca “Yeni Yılda” Diye Değil, “Yıl Boyunca” Diye Düşünün

Hiçbir büyük iş bir günde başarılmaz. Kararlar bir günde alınır, ama yıl boyunca atılacak ufak ufak yüzlerce adımda gerçekleşir. Yeni yıl kararları yalnızca birer başlangıç noktası olmalıdır. Arada sırada planınızı yeniden gözden geçirmeyi bir alışkanlık ya da düzenli bir adet haline getirmelisiniz.

Belirli aralıklarla aile toplantıları düzenlemek hedef planlarının yürürlükte kalmasını sağlamanın harika bir yoludur. Bu toplantılarda, hepiniz önerilerde bulunarak diğerlerinin başarılı olmasına katkıda bulunabilir ve yapmaya çalıştıkları şeylerde onlarla iş birliği yapabilirsiniz.

7. Zaman Sınırları Belirleyin

Evet, acele işe şeytan karışır, ama demir de tavında dövülür. Hedefinizin her aşaması için gerçekçi bir süre belirlemelisiniz.

Hedefiniz borçtan kurtulmaksa, ilk adım borçlarınızın tamamını temizleyip bitirmiş olacağınız gerçekçi bir tarih belirlemek olmalıdır. İlk önce küçük hesaplarınızı temizleyin, çünkü bu ufak tefek borçlar muhtemelen akrabalarınızdan, ailenizden ve size en fazla yardımcı olmak isteyen ama imkânı en kısıtlı olan kişilerden aldıklarınız olabilir.

Umarım bu mesajımın Yeni Yıl’da kendiniz için olduğu kadar sıkıntılar içindeki gezegenimiz için de doğru kararları şekillendirmenize yardımı olur. Önümüzde karanlık günler var gibi görünse de kararlılığınızı kaybetmeyim, inancınızı sağlam tutun, umudunuzu hiç yitirmeyin ve her gününüzü ayrı bir hedef, ayrı bir başarı kabul ederek hayatınızın yeşerip çiçeklenmesine izin verin ve etkinizi güçlendirip etrafınıza yayın.

Fotograf:Stephen Bray