Elalemin ne düşüneceği neden bu kadar önemsenir?

Elalem kavramını anneannem ve annemden duydum en çok.  Ve beni ne çok kızdırırdı söylemleri!  Büyüklerimizin elalem adı altında ifade ettiği toplumsal değerler ve düşüncelerdir.  Değersizlik, utanç duygularımızı izlediğimizde kökenlerini sıklıkla bu elalem kavramını ailemizin oturttuğu yerlerde görebiliriz.  Önümüzdeki hafta sonu Dalyan’da başkalarının düşüncelerine kendi istek ve ihtiyaçlarımızdan daha çok önem verme halimize ilaç olacak çalışmalar yapacağız.  Burada elalemin ne düşündüğüne neden çok önem veriyoruzun cevabına bakıyorum.

İnsan davranışının temel güdüleri ait olma, anlaşılma ve sevilme ihtiyaçlarıdır.  Bu ihtiyaçlar sağlıklı ilişkiler içinde karşılanabilir. Araştırmalar fiziksel ve ruhsal sağlığın en anlamlı belirleyicilerinin başarılı ilişkiler olduğunu gösteriyor. Bunun nedeni kendimizi tanımlarken, anlamlandırırken çevremizden gelen uyaranlara ihtiyaç duymamız.  Ne kadar çok kişi bizi önemserse, değer verirse, severse, bize inanırsa bizde kendimizi o kadar değerli, önemli, sevilebilir hissedeceğimizi düşünüyoruz.

Gerçekten böyle oluyor mu? Olmuyor.  İlk deneyimlerimiz tabii ki içinde büyüdüğümüz ailede ve ilk sosyalleştiğimiz okul ortamlarında gerçekleşiyor.  Bu deneyimlerde kendimi değersiz ve yetersiz hissetmişsem, bilinç dışı bir süreç harekete geçiyor; bana değer veren kişileri de değersizleştirerek o çocukluk algısının devam etmesini sağlıyorum.

Elalem Ne Der Duygusunu Azaltan Faktörler

Oysa kardeşim bana hayransa kendimi özel hissederim, annem babam benim başaracağıma inanırlarsa ben de başarabileceğimi düşünürüm.  Başarısızlıklarım karşısında yargılanmadan destek verebilirlerse duygusal anlamda güçlenirim.  Hayatta karşıma çıkabilecek olumsuz çevresel faktörlerin üzerimdeki etkisini daha kolay dengeleyebilirim.

‘Elalemin ne düşündüğü’ de böyle çevresel bir faktör. İlk deneyimlerimiz olumluysa başkalarının düşüncesi o kadar önemli olmaz.  Değer duygumuz o erken yaşlarda ki etkileşimlerimizde köklenmiştir, içimizden gelir. İlk deneyimlerimizde önemsiz ve yetersiz hissettiysek başkalarının bunu görmesini istemeyiz ve aksini düşünürlerse içimizdeki eksikliklerin yok olacağını umarız. Ve tabii başkalarının bizimle ilgili olumsuz düşünceleri içimizdeki duygularla örtüştüğü için bizi daha çok etkiler.  İnsan canlısı olarak bize acı veren durumlardan uzaklaşmak istediğimiz için başkalarının bizimle ilgili düşüncesinin olumlu olmasını önemseriz.

Önümüzdeki hafta sonu elalemin hayatımızı sınırlama gücünü kendimize alacağımız bir birliktelik yaşayacağız.  Hala katılabilirsiniz.

Attribution 2.0 Generic (CC BY 2.0) image:tommy japan